ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ ΙΩΑΝΝΗΣ

​

Πρόσφατα το ηλεκτρονικό τσιγάρο (electronic cigarette ή e-cigarette) εισήχθη στην ελληνική αγορά και διαφημίζεται ως ‘μία αποτελεσματική συσκευή για τη διακοπή του καπνίσματος’. Το ηλεκτρονικό τσιγάρο είναι ένα καυτό θέμα που έχει δημιουργήσει παγκόσμια συζήτηση/αμφισβήτηση με κάποιες αρχές να θέλουν να το απαγορεύσουν ή τουλάχιστον να το ελέγξουν.

• Το ηλεκτρονικό τσιγάρο (e-Cigarette) είναι μια ηλεκτρονική συσκευή διανομής νικοτίνης (electronic nicotine delivery device, ENDD) που λειτουργεί με μπαταρία  και μοιάζει με ένα συμβατικό τσιγάρο. Μετατρέπει ένα υγρό που περιέχει νικοτίνη σε ατμό (vapour) που μπορεί να εισπνευσθεί. Δημιουργήθηκε με σκοπό να μιμηθεί το συμβατικό τσιγάρο χωρίς τις επιβλαβείς συνέπειες του καπνίσματός τσιγάρων. Συχνά διαφημίσεις τονίζουν την απουσία συμπτωμάτων στέρησης με τη χρήση του, κάνοντάς το ελκυστικό σε καπνιστές που σχεδιάζουν να διακόψουν το κάπνισμα.

• Ο βασικός σχεδιασμός του ηλεκτρονικoύ τσιγάρου είναι γενικά παρόμοιος σε όλες τις εταιρίες. Αποτελείται από ένα πλαστικό σωλήνα, ένα ηλεκτρονικό στοιχείο θέρμανσης, ένα φυσίγγιο που περιέχει νικοτίνη, προπυλενική  γλυκόλη (propyleneglycol) και νερό, μία επαναφορτιζόμενη μπαταρία λιθίου και ένα θάλαμό ατμοποίησης με μία μεμβράνη για την αποβολή των διαφόρων άχρηστων συστατικών. Κάποια ηλεκτρονικά τσιγάρα έχουν ένα φώς στην άκρη τους που ανάβει όταν ο χρήστης εισπνέει, ώστε να μοιάζει με την καύτρα του πραγματικού τσιγάρου που καίγεται. Το διάλυμα του φυσιγγίου θερμαίνεται, όταν ενεργοποιείται το ηλεκτρονικό στοιχείο θέρμανσης, και δημιουργεί καπνό που εισπνέεται από το χρήστη. Με τον τρόπο αυτό, η νικοτίνη από τους πνεύμονες φτάνει πολύ γρήγορα στον εγκέφαλο. 

•  Η περιεκτικότητα της νικοτίνης του φυσιγγίου ποικίλλει μεταξύ των κατασκευαστών, αλλά και στην ίδια εταιρία και συχνά στο διάλυμα αυτό προστίθενται χημικά πρόσθετά και αρώματα (ποικιλίες μάρκας τσιγάρων, σοκολάτα, καφές, μέντα, φρούτα). Η περιεκτικότητα νικοτίνης μπορεί να ποικίλλει από καθόλου έως 16-18 mg ανά φυσίγγιο. Η προπυλενική  γλυκόλη (propyleneglycol) είναι το χημικό πρόσθετο που χρησιμοποιείται για τη δημιουργία του τεχνητού καπνού, ώστε το ηλεκτρονικό να μοιάζει με πραγματικό τσιγάρο στην εμφάνιση.

• Οι πληροφορίες για την ασφάλεια του ηλεκτρονικού τσιγάρου είναι περιορισμένες. Το ηλεκτρονικό τσιγάρο ίσως να είναι λιγότερο βλαβερό από το κάπνισμα του τσιγάρου, είναι όμως πιο επικίνδυνο από την εισπνεόμενη νικοτίνη(nicotineinhalers). Παρόλα αυτά τα ηλεκτρονικά τσιγάρα δεν κατασκευάζονται σύμφωνα με τις υψηλές προδιαγραφές που υπόκεινται τα υποκατάστατα νικοτίνης από τις φαρμακευτικές εταιρίες και ο εισπνεόμενος καπνός πιθανώς να περιέχει ουσίες ενδεχομένως επικίνδυνες. Ο Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων των Ηνωμένων Πολιτειών (United States Food and Drug Administration, FDA) εξέφρασε την ανησυχία πως εκτός από την διανομή νικοτίνης, ο καπνός ίσως να μεταφέρει και άλλα πιθανώς επιβλαβή συστατικά.

• Αναλύσεις του FDA  έδειξαν πως τα ηλεκτρονικά τσιγάρα μπορεί να περιέχουν καρκινογόνες ουσίες και τοξικά χημικά, όπως η διεθυλενική γλυκόλη (diethyleneglycol), που είναι συστατικό που χρησιμοποιείται σε αντιψυκτικά. Ακόμη διαπιστώθηκε πως φυσίγγια με την ένδειξη ‘καθόλου νικοτίνη’ περιείχαν χαμηλά επίπεδα νικοτίνης και η προέλευση της νικοτίνης των φυσιγγιών ήταν αμφίβολη και δεν χρησιμοποιούνταν πάντοτε φαρμακευτικού τύπου νικοτίνη.

• Toκάπνισμα είναι κάτι πολύ περισσότερο από το αποτέλεσμα της εξάρτησης της νικοτίνης. Είναι μία συνήθεια που περιλαμβάνει  ένα τελετουργικό που κάθε καπνιστής σχετίζει με την καθημερινότητά του. Η διακοπή του καπνίσματος με ένα προϊόν που μοιάζει με το συμβατικό τσιγάρο ίσως να αντικαταστήσει μερικά κάποιες από τις συνήθειες που σχετίζονται με το κάπνισμα, δεν αλλάζει όμως τον τρόπο ζωής και σκέψης  των καπνιστών μακριά από το τσιγάρο.

• Οι καπνιστές που έχουν αποφασίσει να διακόψουν το κάπνισμα δεν θα πρέπει ανταλλάξουν ένα καρκινογόνο προϊόν με ένα άλλο, αλλά να χρησιμοποιήσουν τις μεθόδους διακοπής καπνίσματος που έχουν αποδειχθεί πως είναι ασφαλής και αποτελεσματικές.